Rechten en plichten als vrijwilliger

Als vrijwilliger ga je een samenwerking aan met een stichting of vereniging. Anders dan voor mensen met betaald werk, is er wettelijk weinig voor vrijwilligers geregeld. Het is dus belangrijk goede afspraken te maken met de organisatie waarvoor je gaat werken. Je kunt deze afspraken vastleggen in een vrijwilligersovereenkomst.

Taken en verantwoordelijkheden

Bij de start van het vrijwilligerswerk spreek je samen af, wat je wel en niet gaat doen. Als er speciale werkinstructies zijn, worden deze tijdens je inwerkperiode uitgelegd. Vraag na bij wie je tijdens jouw inwerkperiode terecht kunt als je iets niet weet. 

Als je begint met nieuw vrijwilligerswerk, is het goed een proefperiode af te spreken. In die tijd kunnen jij en de organisatie ervaren of de samenwerking bevalt. Aan het eind van de proefperiode besluit je samen of je door gaat met het vrijwilligerswerk.

Werktijden

Maak afspraken over hoeveel tijd je aan het vrijwilligerswerk wil besteden en wanneer je aanwezig bent. Als je zelfstandig werkt, kun je vaak je eigen werktijden bepalen. Voor taken waarbij je met collega’s of klanten werkt, maken jullie een werkrooster. Bij afspraken over werktijden moet je ook denken aan voorbereiding en afsluiting, begeleiding en vergaderingen.

Ben je ziek of van plan vakantie te nemen? Laat dit altijd zo snel mogelijk weten aan de organisatie waar je werkt. Zij kunnen er dan rekening mee houden of vervanging regelen.

Privacy en veiligheid

Bij sommige soorten vrijwilligerswerk heb je contact met kwetsbare mensen, krijg je toegang tot privacygevoelige informatie of verricht je financiële handelingen. Voor dit soort werk vraagt de organisatie vaak of je een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) kunt geven. De organisatie vraagt, met jouw toestemming, deze verklaring voor je aan en betaalt ook de administratieve kosten. Je krijgt een VOG als je geen strafbare feiten hebt gepleegd, die relevant zijn voor de vrijwilligersfunctie. 

Begeleiding en scholing

Spreek af bij wie je terecht kunt, bij vragen of problemen. Voor sommige taken is speciale kennis nodig: de organisatie zorgt ervoor dat je een training of workshop kunt volgen. Het is normaal dat de organisatie deze kosten draagt. De organisatie kan daaraan wel de voorwaarde verbinden, dat je dan een bepaalde minimumtermijn blijft werken.

Je kunt als vrijwilliger ook altijd meedoen aan de workshops en activiteiten van de Galant Vrijwilligersacademie.

Vergoedingen

Soms maak je als vrijwilliger kosten, bij voorbeeld om naar je vrijwilligerswerk te reizen of inkopen die je voorschiet. Vaak vergoeden organisaties deze onkosten, maar zij zijn er niet toe verplicht. Maak dus duidelijke afspraken over waar je wel of geen vergoeding voor krijgt. 

Naast een vergoeding voor onkosten, kan een organisatie ook een vrijwilligersvergoeding bieden. Dit is een klein bedrag, als waardering voor jouw inzet. Organisaties zijn niet verplicht om een vrijwilligersvergoeding te geven. Ze kunnen jouw inzet ook waarderen met een jaarlijks uitje, een kerstpakket of scholing.

Zowel de onkosten- als de vrijwilligersvergoeding worden niet door de overheid betaald, maar door stichtingen en verenigingen zelf, uit hun eigen budget. Daarom verschilt dit per organisatie en kan niet elke organisatie deze vergoedingen bieden. 

Inspraak

Als je mee kunt praten en beslissen, heb je vaak meer plezier in je werk. Hoeveel inspraak vrijwilligers hebben, verschilt per organisatie. Vrijwilligers die ook lid zijn van een vereniging, hebben bijvoorbeeld stemrecht in de Algemene Ledenvergadering.

Organisaties hebben hun regels over inspraak vaak vastgelegd in het vrijwilligersbeleid, de statuten of het personeelsbeleid. Dit kun je opvragen bij het bestuur van de organisatie.